Porozumienie Doktorantów Instytutów PAN
W ostatnich dniach kwietnia 2025 roku w Pałacu Staszica w Warszawie odbyło się wyjątkowe wydarzenie dla środowiska doktorantów Polskiej Akademii Nauk. Przedstawiciele ponad 20 samorządów doktoranckich podpisali Porozumienie Doktorantów Instytutów PAN.
Celem Porozumienia jest zacieśnienie współpracy, wspólne reprezentowanie interesów doktorantów oraz wzmocnienie ich roli w systemie nauki i szkolnictwa wyższego. To ważny krok w budowaniu silnej i solidarnej społeczności młodych badaczy.
Podczas wydarzenia wybrano pierwszy Zarząd Porozumienia, w składzie którego jest reprezentatka doktorantów z naszego Instytutu:
- Marta Różycka – Przewodnicząca
- Klaudia Staśkiewicz – Wiceprzewodnicząca
- Martyna Nowicka – Sekretarz – Przewodnicząca Samorządu Doktorantów IMDiK PAN
W uroczystości wzięli również udział przedstawiciele Krajowej Reprezentacji Doktorantów, z Przewodniczącą mgr inż. Anną Nieczaj na czele, deklarując dalsze wsparcie dla tej inicjatywy.
To wydarzenie pokazuje, że doktoranci Instytutów PAN są gotowi aktywnie współtworzyć polskie środowisko naukowe, dzielić się doświadczeniem i wspólnie wzmacniać swoją pozycję.
Piąty grant w konkursie ABM
Do 4 zwycięskich projektów dołączył piąty!
W przeprowadzonym przez Agencję Badań Medycznych w ramach Krajowego Planu Odbudowy konkursie na realizację badań o charakterze aplikacyjnym otrzymaliśmy finansowanie 5 projektów na łączną kwotę ponad 40 milionów złotych! To 100-procentowa skuteczność - finansowanie otrzymały wszystkie złożone przez IMDiK PAN projekty.
Serdecznie gratulujemy laureatom oraz wszystkim osobom zaangażowanym w pozyskanie środków.
Zapraszamy do zapoznania się z informacjami na temat zakwalifikowanych do finansowania projektów.
Poszukiwanie nowych biomarkerów wczesnego wykrywania cukrzycy lub cukrzycowej choroby nerek.
Kierownik Przedsięwzięcia: prof. dr hab. Agnieszka Piwkowska - kierownik Pracowni Molekularnej i Komórkowej Nefrologii
Przyznana kwota: 10 267 530,00 PLN
Zespół:
Pracownia Molekularnej i Komórkowej Nefrologii (prof. Agnieszka Piwkowska)
Pracownia Biologii Molekularnej (prof. Barbara Zabłocka)
Projekt koncentruje się na opracowaniu nowych, nieinwazyjnych metod diagnostycznych do wczesnego wykrywania cukrzycowej choroby nerek – poważnego powikłania cukrzycy prowadzącego często do niewydolności nerek. Głównym celem jest identyfikacja biomarkerów obecnych w moczu, związanych z uszkodzeniem podocytów – kluczowych komórek kłębuszka nerkowego. Projekt wykorzystuje zaawansowane techniki biochemiczne, molekularne i bioinformatyczne. Docelowo realizacja tego projektu ma przyczynić się do szybszej diagnostyki i lepszej opieki nad pacjentami z cukrzycą.
Opracowanie terapii neuroregeneracyjnych z wykorzystaniem egzosomów pozyskanych ze zmodyfikowanych genetycznie mezenchymalnych komórek macierzystych/stromalnych w asfiksji okołoporodowej oraz ogniskowym niedokrwieniu mózgu.
Kierownik Przedsięwzięcia: prof. dr hab. Anna Sarnowska – kierownik Platformy Badań Translacyjnych w zakresie Medycyny Regeneracyjnej
Przyznana kwota: 10 206 882,50 PLN
Zespół
- Platforma Badań Translacyjnych z zakresu Medycyny Regeneracyjnej (prof. Anna Sarnowska)
- Zakład Neurobiologii Naprawczej (dr hab. Joanna Sypecka, prof. IMDiK)
- Zakład Neuroonkologii (dr hab. Jakub Godlewski)
- Pracownia Badań Przedklinicznych Związków Neuroprotekcyjnych i Czynników Środowiskowych (dr Łukasz Przykaza)
- Środowiskowe Laboratorium Rezonansu Magnetycznego Małych Zwierząt (dr Marlena Wełniak-Kamińska)
Celem projektu jest opracowanie innowacyjnej terapii neuroprotekcyjnej w asfiksji okołoporodowej i ogniskowym niedokrwieniu mózgu, opartej na zastosowaniu egzosomów (EXOs) pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych ludzkich mezenchymalnych komórek stromalnych ze sznura pępowiny (WJ-MSCs). Komórki zostaną zmodyfikowane genetycznie w celu zwiększenia wydzielania kluczowych czynników neurotroficznych o silnym działaniu neuroprotekcyjnym i neuroregeneracyjnym.
Znaczenie projektu:
Innowacyjność: zastosowanie EXOs pozyskanych z genetycznie zmodyfikowanych komórek jako nośnika czynników neurotroficznych
Potencjał kliniczny: opracowanie produktu ATMP, wspomagającego procesy regeneracyjne w niedotlenieniu i niedokrwieniu mózgu
Rozwój nauki: lepsze zrozumienie mechanizmów działania EXOs i roli neurotrofin w neuroregeneracji
Innowacyjna platforma modelowania terapii chorób neurologicznych i onkologicznych w organoidach od pacjentów
Kierownik Przedsięwzięcia: dr hab. Dawid Walerych – kierownik Pracowni Multi-omiki Chorób Człowieka
Przyznana kwota: 8 148 947,50 PLN
Zespół
- Pracownia Multiomiki Chorób Człowieka (dr hab. Dawid Walerych)
- Zakład Bioinżynierii Komórek Macierzystych (prof. Leonora Bużańska)
- Zakład Neurogenetyki i Genomiki Funkcjonalnej (dr Michalina Wężyk)
Projekt ma na celu utworzenie innowacyjnej platformy oferującej dostęp do nowoczesnego modelu organoidowego ludzkich tkanek in vitro dla współpracowników/odbiorców ze środowiska medycznego, farmaceutycznego oraz naukowego. Model ten umożliwia testowanie hipotez badawczych, leków i innych metod terapeutycznych w laboratorium, w materiale tkankowym od konkretnego pacjenta. Do tej pory w Polsce nie istnieje mająca podobny zakres platforma organoidowa, a wnioskodawca jest najbardziej zaawansowaną w Polsce jednostką prowadzącą badania naukowe z pomocą organoidów onkologicznych i neurologicznych.
Celem przedsięwzięcia jest uzyskanie przez platformę poziomów gotowości technologicznej dla realizacji wspólnych projektów z jednostkami ochrony zdrowia, firmami farmaceutycznymi i laboratoriami naukowymi – poprzez współpracę naukową, ale również późniejsze licencjonowanie know-how i patentów. Planowane są następujące działania: rozszerzenie banku organoidów od pacjentów chorób neurologicznych i onkologicznych, charakteryzowanie ich z pomocą bardziej niż dotąd zaawansowanych metod multi-omicznych, testowanie eksperymentalnych terapii i metod w warunkach operacyjnych platformy, rozwijanie innowacyjnych rozwiązań w uzyskiwaniu i badaniu reakcji organoidów na leki (w tym patentowany w Przedsięwzięciu test „Organoid Assembly”), unowocześnienie i automatyzacja tych procesów z pomocą zakupionej aparatury, zwiększenie wydajności dzięki poszerzeniu kadry. Przedsięwzięcie zakłada przygotowanie do wdrożenia w Polsce zaawansowanego narzędzia biomedycznego – organoidów - jako rozwinięcie badań podstawowych. Dzięki temu polski system ochrony zdrowia będzie miał możliwość prowadzenia badań przedklinicznych i klinicznych z zastosowaniem organoidów w sposób konkurencyjny wobec zachodnich standardów, polskie firmy farmaceutyczne - testowania nowych pomysłów terapeutycznych, a laboratoria badawcze weryfikowania hipotez związanych z przebiegiem czy terapią chorób neurologicznych i onkologicznych.
Innowacyjne analgetyki peptydowe do skutecznego, bezpiecznego i wygodnego leczenia bólu przewlekłego
Kierownik przedsięwzięcia: dr hab. n. med. Piotr Lipiński – kierownik Zakładu Neuropeptydów
Przyznana kwota: 6 688 850,00 PLN
Skuteczne i bezpieczne leczenie bólu przewlekłego, w tym bólu z komponentą neuropatyczną, jest niezaspokojoną potrzebą medyczną. Niniejsze Przedsięwzięcie ma na celu odpowiedzieć na tę potrzebę. Przedmiotem prac będzie rozwój dwóch obiecujących związków wiodących, ostatnio odkrytych w naszym zespole Najbardziej obiecujące związki zostaną także przebadane w bardziej zaawansowanych modelach bólowych, odpowiadających różnym aspektom bólu neuropatycznego, oraz w testach dotyczących działań niepożądanych. W wyniku projektu uzyskamy dwie grupy związków przeciwbólowych (analogów dwóch związków wyjściowych) oraz ich dane biologiczne, które posłużą do złożenia dwóch wniosków patentowych o szerokim zakresie strukturalnym zastrzeżeń, uzasadnionym przez zsyntezowane i przetestowane przez nas związki. Uzyskane wyniki będą podstawą do dalszego rozwoju tych konceptów i zoptymalizowanych cząsteczek.
Celowana terapia antybakteryjna przywracająca naturalną równowagę mikrobioty u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry
Kierownik Przedsięwzięcia: dr hab. Izabela Sabała, prof. IMDiK - kierownik Pracowni Inżynierii Białek
Przyznana kwota: 4 897 627,50 PLN
Zespół: Pracownia Inżynierii Białek (dr Elżbieta Jagielska)
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest najpowszechniej występującą chorobą dermatologiczną, szczególnie częstą u dzieci, a liczba jej przypadków systematycznie rośnie. Wiadomo, że nadmierna reprezentacja gronkowca złocistego na skórze osób z AZS i innymi problemami dermatologicznymi jest poważnym problemem w skutecznej terapii, a stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania zaburza komensalną florę bakteryjną oraz może sprzyjać rozwojowi antybiotykoodporności. Celem proponowanego Przedsięwzięcia jest wykazanie, że celowana terapia enzybiotykiem AurezynąR, prowadzi do efektywnej i selektywnej eliminacji gronkowca złocistego ze skóry atopowej przy jednoczesnym zachowaniu komensalnych bakterii. Pozwala to na przywrócenie zaburzonej w AZS równowagi mikrobioty, przyspiesza leczenie i wpływa pozytywnie na stan zdrowia oraz komfort życia pacjentów. Wykonane w ramach przedsięwzięcia badania przedkliniczne, w tym toksyczności, stabilności, skuteczności terapii w modelu zwierzęcym oraz opracowanie nowych formulacji dermatologicznych, umożliwi przeprowadzenie badań klinicznych prototypu środka leczniczego na pacjentach, jako kolejnego etapu rozwoju tej innowacyjnej terapii. Pozytywne wyniki Przedsięwzięcia dotyczące pacjentów z AZS, pozwolą również opracować analogiczne terapie na liszajec, łuszczycę czy świerzbiączkę guzkową i inne choroby dermatologiczne, w których gronkowiec złocisty nadmiernie kolonizuje skórę.
Zastosowanie enzybiotyku jako alternatywy dla tradycyjnych antybiotyków w antybakteryjnej terapii wspomagającej leczenie pacjentów z AZS, ograniczy użycie antybiotyków, a także innych środków antybakteryjnych, które eliminują pożyteczne bakterie zasiedlające skórę. W przyszłości produkty oparte o AurezynęR mogą być zarejestrowane jako wyroby medyczne lub środki lecznicze i wprowadzone na rynek przez firmy specjalizujące się w produkcji dermokosmetyków lub leków dermatologicznych.
Publikacja w czasopiśmie "Leukemia"
Najnowsza praca naukowców z naszego Instytutu została właśnie opublikowana w czasopiśmie Leukemia.
Publikacja: Leukemia – CAR-T cells directed to LILRB1
Badania opublikowane w pracy dotyczą rozwoju i badań przedklinicznych nowej terapii komórkowej CAR-T ukierunkowanej na receptor LILRB1 - nowej strategii leczenia białaczek oraz potencjalnie innych nowotworów hematologicznych. Badania zostały przeprowadzone przez polsko-norweskie konsorcjum obejmujące Warszawski Uniwersytet Medyczny oraz Szpital Uniwersytecki w Oslo w ramach projektu ALTERCAR, finansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Projekt koordynowały dr hab. Magdalena Winiarska oraz dr hab. Małgorzata Firczuk z Zakładu Immunologii IMDiK PAN. W projekcie wzięli udział również inni naukowcy -pracownicy IMDiK PAN, dr Katsiaryna Marhelava, mgr Marta Krawczyk oraz dr Iwona Baranowska. Projekt obejmował także współpracę z instytucjami i szpitalami w Polsce i za granicą, w tym z Instytutem Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie; Instytutem Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie; Śląskim Uniwersytetem Medycznym w Katowicach, oraz Instytutem Josep Carreras w Barcelonie.
W toku realizacji projektu zespół zidentyfikował receptor LILRB1 na komórkach białaczkowych i chłoniakowych jako nowy cel dla immunoterapii. Zostały również wygenerowane komórki CAR-T specyficznie rozpoznające LILRB1, które wykazywały selektywne, zależne od obecności LILRB1, działanie przeciwnowotworowe in vitro oraz in vivo. Komórki CAR-T ukierunkowane na LILRB1 stanowią nową opcję terapeutyczną dla chorych na nowotwory wywodzące się z komórek B, u których doszło do nawrotu po wcześniejszych immunoterapiach, w tym nawrotów CD19-ujemnych oraz tych, przebiegających ze zmianą fenotypu komórek białaczkowych na mieloidalny. Terapia limfocytami LILRB1 CAR-T może również znaleźć zastosowanie w leczeniu chorych na białaczki monocytowe. Ze względu na ograniczoną mielotoksyczność stanowi ona potencjalnie bezpieczniejszą alternatywę niż inne terapie CAR-T testowane obecnie w leczeniu tej choroby.
Wiosenna edycja Cancer Fight Research Club
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Nauka dla Społeczeństwa II”